Van 1 naar 6 acres land

Landbouwfinanciering in Oeganda: het verschil tussen 1 acre en 6 acres 

Het is maandagochtend, 28 augustus 2017. We zijn te gast bij de solidariteitsgroep Kyererezi in Nyambindo (West-Oeganda). De plaats van afspraak is de dorpskerk, een eenvoudig, rechthoekig gebouw met een tinnen dak. De pastoor en de kredietadviseurs van Madfa Sacco heten ons welkom. De leden van de solidariteitsgroep zijn nog niet allemaal aanwezig. Door de hevige regen in de vroege ochtend, zijn de meeste vrouwen pas later vertrokken naar onze afspraak. 

We overlopen het programma van de dag met de kredietadviseurs. Zij werken voor de spaar- en kredietcoöperatie Madfa (Mafindi District Farmers Association) (Madfa Sacco), een initiatief van de lokale boerenassociatie. Deze Sacco heeft meer dan 18.000 leden en de kredietportefeuille bedraagt ongeveer 0,6 miljoen euro. De groepskredieten zijn een belangrijk kanaal om de armere boerenbevolking te bereiken. We zullen al snel ervaren dat deze groepen een belangrijke sociale functie vervullen. Het is hier dat de leden elkaar ontmoeten, gezamenlijk sparen en over kredieten beslissen. Maar ze krijgen ook informatie over landbouwtechnieken en andere vorming. 

Leningen in zaaigoed en meststoffen 

Na ongeveer een half uur start onze vergadering met een gebed en het tekenen van het gastenboek. Kinderen en jongeren sluiten tijdens de vergadering aan. Kyererezi is een gemengde groep, maar het is duidelijk dat de vrouwen hier aan het roer staan. Toch hebben mannen achter de schermen een belangrijke stem, want zonder hun uitdrukkelijke toestemming is lidmaatschap voor de vrouw niet mogelijk. 

De enthousiaste voorzitster stelt alle bestuursleden voor. Ze vormen al 11 jaar een hechte groep. Het sparen vormt de basis. Ze appreciëren de financiële diensten van Madfa Sacco heel erg. De gemiddelde interestvoet van 25% is naar Oegandese normen een van de laagste interestpercentages en dus zijn er hierover geen klachten. De verplichte kredietverzekering van 1,3% zou volgens de groep best naar 1% dalen. Meer nog dan leningen in geld, zouden de leden leningen in kwalitatief zaaigoed en meststoffen willen ontvangen.

Schoollening 

Naast groepsleningen verstrekt Madfa Sacco ook individuele leningen. De penningmeester van de groep heeft geïnvesteerd in 200 leghennen die voor extra inkomsten zorgen voor haar gezin. Wat het effect is op het inkomen van de leden maakt de voorzitster eenvoudig duidelijk: “Vroeger bewerkten we één acre, vandaag zijn er dat gemiddeld zes.” En dat kinderen laten studeren hoog op de agenda staat, is eveneens duidelijk. Als de inkomsten hiervoor niet voldoende zijn, kunnen de leden rekenen op een ‘schoolfee’-lening. 
Op het einde van de vergadering wacht ons een verrassing. De jongeren hebben zich even teruggetrokken en komen binnen met muziekinstrumenten. Op een steeds sneller ritme dansen de jongens en de meisjes met een aanstekelijk enthousiasme. Zoals gezegd, een solidariteitsgroep is meer dan een plek voor financiële transacties. 

We nemen met welgemeende dank en een bijdrage voor de dansgroep afscheid. Microfinanciering heeft pas zin als de klanten er beter van worden. We zijn weer extra gemotiveerd om met BRS, samen met de ngo Trias, een organisatie als Madfa Sacco te begeleiden. In november 2017 keerde een BRS/KBC-team terug met een speciaal trainingsprogramma om de kredietverlening (vooral de landbouwkredieten) te helpen verbeteren. 

Uit het verslag van het evaluatiebezoek aan de BRS-partner door Hugo Vanderpooten (adviseur BRS) en Kurt Moors (programmacoördinator BRS) in augustus 2017.