Microverzekeringen: zoveel meer dan een financieel product

Inspireren en uitwisselen 

Natalie: Elk jaar organiseert BRS een thematische workshop voor partners en niet-partners. Met als doel de deelnemers te inspireren en hen onderling ervaring te laten uitwisselen. Deze keer ging het over microverzekeren. De deelnemers behoorden tot acht microfinancieringsinstellingen (MFI’s) uit Oeganda, Ethiopië, Rwanda, Malawi en Kenia. Ook BRS-partner Trias was aanwezig, net als Johan Tyteca, adviseur van het BRS Instituut. 

Alain: Microkredieten bieden mensen in armoede kansen om een eigen inkomen te creëren. De keerzijde is echter dat ze ook een schuld meebrengen. Faisal, een man met zeven kinderen die aluminiumpotten verkocht, werd aangereden, brak zijn dijbeen en kon enkele maanden niet meer werken. Zonder inkomen en met een waterval aan kosten, kon hij maar moeilijk overleven, laat staan zijn krediet afbetalen. Vanuit onze achtergrond bij KBC Bank en Verzekering willen we mensen als Faisal optimaal beschermen. En dit doen we door MFI’s te begeleiden bij het opzetten van microverzekeringen die gekoppeld zijn aan hun bancaire producten.

Niet zomaar een verzekering

Arnold: In het geval van microverzekeringen moeten die niet alleen financieel rendabel zijn maar ook een sociale meerwaarde bieden. 

Natalie: Je kan daarbij niet gewoon de KBC-producten copy-pasten. Micro-ondernemers leven op of net onder de armoedegrens en zitten in een veel kwetsbaardere situatie. Komen daar ook nog een aantal maatschappelijke factoren bij zoals politieke instabiliteit en de impact van klimaatverandering die zich in het Zuiden veel erger laat voelen. 

Alain: De kwetsbaarheid van deze ondernemers maakt dat microverzekeringen niet te duur mogen zijn. En zo weinig mogelijk uitsluitingsvoorwaarden moeten bevatten. In ruil voor de premie die ze met veel moeite betalen moet de verzekerde een maximale return krijgen. 

Natalie: Micro-verzekeringen maak je dan ook op maat. Want elke klant heeft andere noden. 

Wat heeft je klant echt nodig? 

Arnold: Daarom hebben we ons van bij het begin van de workshop gefocust op de behoefte van de klanten van de MFI’s. We begonnen niet over verzekeringsproducten maar stonden stil bij wat er mis kan gaan. Je kind wordt ziek, je kippen gaan dood, de leverancier van je grondstoffen laat het afweten,… Welke noden vloeien daaruit voort?  En om daar heel concreet zicht op te krijgen, zijn we in kleine groepjes op bezoek geweest bij de klanten van MFI Vision Fund Kenya. 

Alain: Ons groepje ging langs bij Fatuma, een vrouw die kippen houdt en een waterpunt uitbaat waar mensen leidingwater kunnen kopen. 
Ze schoof meteen twee heel verschillende behoeften naar voren. ‘Jonge ondernemers hebben ondersteuning nodig. Ze vragen mij om raad, maar ik ben geen coach.’ Daarnaast was er sterfte onder haar kippen. Hierdoor daalde haar inkomen en ze vreesde dat ze haar microkrediet misschien niet kon terugbetalen. 

Natalie: Pas na de gesprekken ontwikkelden de deelnemers een prototype van een verzekeringsproduct, dat ze op het einde van de workshop voorstelden aan een jury. En we vroegen hen daarbij holistisch te denken.

Alain: Je kan natuurlijk een kippenverzekering ontwikkelen. Maar wat met de nood van die jonge ondernemers? ‘Daar kunnen wij als verzekeraar niks aan doen’, reageerden de deelnemers. Maar als je ruimer denkt misschien wel. Je kan bv. een mentorschap opzetten, met daaraan gekoppeld een verplichte gezondheidsverzekering? Van de twee dollars die jonge ondernemers betalen voor de begeleiding gaat er één dollar naar een mutualiteit. Zo krijgen ze een opleiding, zijn ze beschermd en als MFI loop je minder risico. 

Arnold: Uit al deze gesprekken bleek dat luisteren naar je klant essentieel is. Je komt tot heel andere oplossingen dan wat je vooraf bedacht zou hebben. 

Leren van elkaar

Alain: Ook de onderlinge uitwisseling van ervaringen was belangrijk. Elke deelnemer mocht in de loop van de week iets vertellen over een bepaald aspect van het werk van hun MFI. Iets dat goed gelukt was of net niet. Want uit wat niet lukt, kan je veel leren van elkaar. En dat is net wat deze workshop beoogt. 

Arnold: Persoonlijke ervaringen delen vraagt vertrouwen natuurlijk. En dat was er, van bij het begin. Ze luisterden geïnteresseerd naar elkaars verhalen, zaten ook in de pauzes samen en bleven ook na de workshop met elkaar in contact. Iedereen had het zelfde doel voor ogen: leren van elkaar. 

Natalie: Op het einde van onze workshop kregen alle deelnemers een certificaat, uitgereikt door de ereconsul op het Belgisch consulaat in Mombassa. Een mooi moment, waar ik alleen maar blije gezichten zag.  

Zorg dragen voor mensen

Natalie: Het was een inspirerende week, in een schitterende omgeving. Via Olivier Vanden Eynde belanden we  in de hub van zijn organisatie Close the Gap. Jonge Oost-Afrikaanse ondernemers, ondersteund met gerecyclede computerapparatuur van grote bedrijven, werken hier aan oplossingen voor lokale problemen. Een heel dynamische en creatieve wereld, heel bijzonder. 

Arnold: Vooral de voorbereiding heeft mij persoonlijk verrijkt. Door helemaal van nul te beginnen, belandden we bij de noden van de micro-ondernemers als startpunt. Daarmee zag ik de essentie van verzekeringen weer helder, namelijk zorg dragen voor wat mensen echt nodig hebben. Het is zo zinvol van daaraan herinnerd te worden.

Alain: Wat mij meest deugd deed is de ervaring dat je met verzekeringen een steen kan verleggen, voor die MFI’s en in het leven van kleine ondernemers. Het geeft voldoening om de kennis en ervaring die ik via KBC heb verworven, in te zetten voor organisaties die er nood aan hebben.
En we vormden een heel leuk team natuurlijk. Ik vond het super om dit met jullie te mogen doen!